Welke mogelijkheden zijn er?

Pijnbestrijding tijdens de bevalling

Een bevalling doet pijn. Daar kunnen we kort over zijn. We gaan niet vertellen dat het een pretje is. Wel is het een hele bijzondere, mooie en unieke gebeurtenis die je voor altijd bij blijft. In het beste geval kijk je met een prachtig gevoel terug aan je bevalling en wordt de pijn al snel ‘vergeten’. Het is goed om te weten dat je lichaam zelf al een soort pijnstillers aanmaakt op het moment dat je bevalling begint; dit worden endorfines genoemd. Ben je erg angstig of kun je je moeilijk ontspannen? Dan maakt je lichaam automatisch minder endorfines aan. Het is dus belangrijk om zo ontspannen en comfortabel mogelijk te zijn tijdens je bevalling. De pijn tijdens een bevalling is niet te vergelijken met iedere andere pijn. Maar die pijn dient wel ergens voor en stelt je in staat om veilig zelf je kind op de wereld te zetten.

Je hebt in Nederland de mogelijkheid om te kiezen voor pijnbestrijding. Je kunt kiezen uit methoden met en zonder medicijnen. Voor de vormen van pijnstilling met medicijnen kun je alleen terecht in het ziekenhuis. Goed idee om hier voor je bevalling al eens over nagedacht te hebben. We zetten hieronder de voor- en nadelen van pijnbestrijding op een rijtje.

Pijnbestrijding zonder medicijnen

• Ontspanning is de grootste vorm van natuurlijke pijnbestrijding. Door de aanmaak van endorfines is jouw lichaam in staat om onder begeleiding van de verloskundige een kind op de wereld te zetten. Ben je bang voor de pijn? Zoek afleiding, laat je masseren of doe de oefeningen die je bij zwangerschapsyoga of -gym hebt geleerd. Heb vertrouwen in jezelf en probeer je omgeving zo comfortabel mogelijk te maken. Probeer jezelf over te geven aan de situatie en laat de pijn je niet overnemen. Jij kunt dit! Jij gaat een baby baren!
• Geboorte TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulaties) is een apparaatje waarmee je jezelf kleine stroomstootjes kan geven. Dit klinkt een beetje spannend, maar is het helemaal niet. Je bestuurt het apparaatje zelf. Via elektrodes (draadjes die op je rug zijn geplakt) gaan de stroomstootjes je lichaam binnen. Dat geeft een prikkelend of tintelend gevoel, vergelijkbaar met koude handen die gaan tintelen als ze weer warm worden. Voor sommige vrouwen is dit een hele prettige manier van pijnbestrijding.

Pijnbestrijding met medicijnen

• Ruggenprik (epiduraal) wordt toegediend door een anesthesioloog. Deze brengt onder plaatselijke verdoving een naald aan onder in je rug. Je moet dan je rug bol maken en zoveel mogelijk stil blijven zitten. Via de naald wordt een dun slangetje in je rug gebracht. Dit slangetje blijft in je rug zitten en zorgt voor de toediening van de pijnstillende medicijnen. Binnen 15 minuten zal de pijn minder worden en soms zelfs helemaal verdwijnen. Opzich heeft de ruggenprik weinig effect op de conditie van je baby. Wél kun je last krijgen van een lage bloeddruk, moet er in de gaten worden gehouden dat je geen koorts krijgt (dit heeft wel een negatief effect op je kindje) en kun je last krijgen van jeuk en/of hoofdpijn. Je kunt met een ruggenprik niet uit bed. De weeën kunnen minder krachtig worden, het persen duurt vaak langer en de kans op een vacuümverlossing is aanzienlijk groter dan bij bevallingen zonder ruggenprik.
• Pethidine injecties worden toegediend via een injectie in je bovenbeen. Pethidine is een pijnstiller die lijkt op morfine. Het werkt al binnen een half uur en werkt 2 tot 4 uur. Door het snelle effect wordt deze vorm van pijnstilling door veel vrouwen als prettig ervaren. Daarnaast kun je een beetje slaperig worden van pethidine; bij een langdurige bevalling vaak geen onprettige bijkomstigheid. Nadelen zijn dat je er misselijk en suf van kunt worden waardoor je de bevalling minder bewust meemaakt, je niet meer rond kunt lopen en het soms ook effect kan hebben op de baby. Ook de baby kan namelijk wat suf worden van de pethidine, waardoor hij meer moeite kan hebben met ademhalen na de geboorte. Ook kan je kindje soms minder goed de borst vinden en eraan zuigen, wat het geven van borstvoeding kan bemoeilijken.
• Lachgas en remifentanyl zijn niet aanwezig in het Albert Schweitzer ziekenhuis en het Beatrix ziekenhuis.

NB: Voor alle medicijnen geldt dat zij bijwerkingen hebben voor jou en voor je baby. De bijwerkingen voor je baby op de lange termijn zijn nog niet goed onderzocht. Ook de effecten op de borstvoeding zijn nog niet altijd helemaal bekend. Als je medicamenteuze pijnbestrijding krijgt zal de bevalling worden begeleid door de arts of verloskundige van het ziekenhuis.